kreeg gratie v. doodstraf, maar werd n. chemische fabriek in D. gezonden. Kreeg d. vergiftigde dampen, overal zweren, ook op de oogen en teerde zoo weg.

23 Maart. Delft. "Leer van het vischje onder water." enz. Broer v.h. meisje{?} dat op eerste
oorlogsdag d. parachutisten de trap af werd geschoten. Calvé legt zich op allerlei chem. producten toe: o.a. vitaminen en natuurlijk gist-preparaten, o.a. bouillonblokjes. Plannen voor uitbreiding fabrieken na den oorlog gereed. Directie duikt onder bij iedere moord, enz. op Nsb. Iepenburg afgekeurd, nadat de D. tijden lang er 150 wagens zand p. dag inbrachten, dat telkens 's nachts in den slappen grond verzonk. "Zelfs de grond van Holland saboteert."
Portret Wim G. geteekend door Brom{?}.
In den Haag dames die in 't donker nog naar de bus gingen om brieven te posten, van hun kleeren beroofd. Een teruggevonden in schuilkelder met prop in de mond; was tot op het hemd uitgekleed.

neen
24 Maart. Volgende strook van den Haag moet ontruimd en dus zal vernield worden. Neen,
doch de Scheveningers worden in deze huizen gestopt. Prof. Prins in Wageningen krijgt bevel n.D. te gaan in zijn functie v. professor, weigert, zegt tegen zijn vrouw dat hij zich liever doodschiet en verdwijnt. Vrouw en dochtertjes moeten in 2 uur huis verlaten; opgenomen bij dame met groot huis, die echter geen dekens genoeg had. Zal wel geholpen zijn.
Na een maand zijn de straten in 't vernielde gedeelte v. Nijmegen ontruimd v. puin en loopt de tram weer gewoon door.

26. Op 24 Maart nog een vrouw levend uit een kelder in Nijmegen gehaald; zij had zich
voornamelijk met zuurkool gevoed, Mevr. Bickel{?}.
In Holland gaan de laaggelegen polders onderloopen, zooals de Haarlemmermeer. IJpolder, Kethel; uit deze laatste trekken de tuinders weg. In Zeeland hadden de D. beloofd geen zeewater v. inundatie te gebruiken, doch ze schonden die belofte. Later verscheiden inundaties weer leeg laten loopen, daar loopgraven, enz. vol liepen.
Ook in Holland hebben vele steden een groot deel van hun brandslangen aan D. moeten afstaan. Spoordijken loopen gevaar door inundaties.
Prijzen in Amsterdam: boter 1 pond ƒ 35,-
pakje margarine 11,-
1 pond rogge 1,20
1 ,, tarwe 1,60
Boter in den Haag ƒ 30,-, 3 l. volle melk 54 cent, een ei ƒ 1,25 of 75 cent.
In Mei kocht de vrouw van onzen tuinman in Veenendaal een lap goed voor twee schorten; zij betaalde hiervoor ƒ 100,-.
In Friesland werd in den trein een vóóroorlogsche sigaar voor ƒ 175,- verkocht.
Eerste Paaschdag ieder éen ei als middagmaal,
Tweede ,, gehakt.
{vel 59}

1944 April Op 1 April is tante Marianne gestorven, op 5 April brachten wij haar naar
Westerveld. Een sombere reis, grauw, kil weer. Westerveld ligt in 't Sperrgebiet; overal zagen we de versterkingen liggen! IJmuiden was pas gebombardeerd en naar men zegt zijn de versterkingen daar - ook de onderzeebunkers - geheel vernield. De D. vluchtten in een paniek in een paar gereedstaande treinen, sommigen half gekleed en op sokken. De IJpolder al heel wat verder onder water dan eenige weken geleden. Troosteloos steken hekken en palen er boven uit. Bij 't verlaten v. Westerveld hoorden we de sirenes loeien en in 't station v. Haarlem wachtende op onze trein bomden{?} zwaar de kustbatterijen en werd afgeroepen: "luchtgevaar, iedereen in de schuilkelders." Wij konden gelukkig in onzen trein stappen en wegrijden.