44N - Vervolg dagverhaal |
blz 222 |
Moeder van Tilborg ons onverbidderlijk naar bed. Ook Frank en Jack
sliepen in huis, ergens boven in een kamer met een heus bed. "Het
is als in 't Paradijs" verklaarde de dichterlijke Frank en nuchtere
Jack scheen hier onverdeeld mee in te stemmen. Hoe hadden ze 't klaar
gespeeld zich ongemerkt van hun onderdeel af te scheiden en zich zelf
hier in te kwartieren? Voor een handig soldaat bestaan blijkbaar geen
reglementen en geen onmogelijkheden.
Menig blik vlees en menige andere lekkernij vormden het loon voor de
betoonde gastvrijheid. Maar ook menige keer verdween de Moeder van het
gezin in 't donker ongemerkt met en zorgvuldig toegedekt mandje om
Engels wittebrood, jam, vlees naar een zieke of behoeftig arm mens te
brengen.
Vermoedelijk bestonden er in Ravenstein weinig huizen waar niet één of
meer Engelsen als vaste bezoekers kwamen, 's avonds als de rumoerige
kinderen naar bed waren gebracht. Bij de familie Bruggers
- 50 -
was het een Schot, natuurlijk Jock genaamd en even vanzelfsprekend
bedaard en ros en verre van knap, doch met zulke trouwhartige ogen dat
men zijn gebrek aan uiterlijk schoon al heel spoedig over 't hoofd zag.
Timmerman was hij in de burgermaatschappij; ook nu oefende hij dagelijks
dat ambacht uit. Een voorraad blijkens opschriften op de Duitsers buit
gemaakte planken was door de militairen meegebracht en nu werden daarmee
de grote vrachtwagens van een achterwand met raam en deur voorzien,
zodat ze met een petroleumkacheltje tot een warm kamertje
gemetamorfoseerd konden worden, een toevlucht voor de soldaten die na de
dienst rustig wilden lezen of schrijven. Met dit timmerwerk was Jock
belast. 's Avonds zat Jock in het keukentje bij Bruggers, hielp de
aardappels schillen en vertelde onderwijl. Allen zaten er om 't kleine
petroleumlampje, dat dank zij de vrijgevigheid van de soldaten brandde.
Bruggers en zijn vrouw, Vader ingepakt in overjas en reisdeken en Moeder
met haar bonten cape omgeslagen. Beide waren niet meer te verwarmen
sedert de vlucht. Ineke voelde geen kou.
Jock vertelde bedachtzaam en nauwkeurig over zijn geliefde Schotland,
het timmermanshandwerk, de doorgemaakte veldtochten. Hoewel hij
waarschijnlijk zijn nieuwe vrienden volkomen vertrouwde, zou hij toch
nooit enig woord laten ontsnappen wat ook maar in de verste verte met
een militair geheim te maken kon hebben. Onschuldige vragen die slechts
schijnbaar en dan nog voor een zeer wantrouwend oor, in die verboden
richting leken te doelen, werden met een ondoorgrondelijk stilzwijgen
beantwoord. Een geslotenheid zoals wij die van eigen Noordelijke
bevolking eveneens kennen. 't Was geen wonder dat de Schot en de
Groninger met hun eendere instelling zich tot elkaar aangetrokken
gevoelden, maar wel eigenaardig was 't op te merken zo goed als zij
elkander verstonden. Bruggers had weinig of geen gelegenheid gehad om
zijn op school verworven kennis van de Engelse taal te oefenen in de
praktijk, doch zij begrepen elkaar door de verwantschap van hun
tongvallen en niet minder door die van hun geaardheid.1 )
- 51 -
Zondag 15 October.
Vanmorgen zal er voor 't eerst weer dienst worden gehouden in het
Protestantse kerkje zelf. Een der kerkvoogden, Boer Romein, heeft met de
ramen van zijn broeibakken de vensters gedeeltelijk gedicht en verder de
openingen met planken toegespijkerd. Er dringt voldoende licht naar
binnen om te bemerken wat een stijlvol kerkje het is. "1645
Gesticht door de Staten-Generaal" staat op een steen bij de ingang
te lezen. En de geschiedenis stelde te boek dat de kerk was gebouwd voor
de godsdienstoefeningen der in de Maasvestigingen gelegerde Staatse
troepen. De zeventiende eeuw bouwde in strenge lijnen, de achttiende
voegde er enige verfraaiingen aan toe in de vorm van een stucco plafond
naar de smaak van dien tijd, dat de kunstige eiken kap aan 't oog
onttrekt, banken met snijwerk en een sierlijk en welluidend orgel.
Volgens
de verhalen heb ik als 6-jarige ook hele gesprekken met Jock gehouden,
terwijl hij aan het timmeren was, zie ook vel 82b op blad 239. P.S.
|